काठमाडौ/ चिनियाँ र विश्व स्वास्थ्य संगठन डब्लूएचओले कोरोनाको स्रोत पत्ता लागेको दावी गरेको छ । डब्लुएचओको संयुक्त टोलीले गरेको अनुसन्धानमा कोरोना भाइरस चमेरोबाट मानिसमा अर्को जनावरमार्फत सरेको प्रारम्भिक प्रतिवेदन तयार पारेको छ। चमेरामा पनि अर्कै जनावरवाट कोरोना प्रवेश गरेको र मानिसमा भने चमेरावाट सरेको दावी गरेको छ ।
एसोसिएटेड प्रेस एपीलाई प्राप्त मस्यौदा प्रतिवेदनमा प्रयोगशालाबाट मानिसमा कोरोना भाइरस सरेको भन्ने यसअघिको सम्भावित आशंकामा ज्यादै न्यून सत्यता रहेको उल्लेख छ। अनुसन्धानका नतिजाहरु यसअघि अपेक्षा गरिए अनुरुप नै आएको तथा त्यसमा धेरै प्रश्नहरु अनुत्तरित रहेका छन्।
यस टोलीले प्रयोगशालाबाट भाइरस बाहिरिएको बाहेक अन्य सबै पक्षमा अनुसन्धान गर्न सुझाव दिएको छ। प्रतिवेदन सार्वजनिक गर्न पटकपटक ढिलाई गरिएको छ। चिनियाँ अधिकारीहरुले प्रतिवेदनका निचोडलाई लिएर विवाद गरेको आशंका भइरहेको अवस्थामा विश्व स्वास्थ्य संगठन डब्लूएचओका एक अधिकारीले गत सप्ताहान्तमा केही दिनभित्रै प्रतिवेदन तयार भइसक्ने जानकारी गराएका थिए।
एपीले जेनेभास्थित डब्लूएचओको कार्यालयका एक कुटनीतिज्ञबाट सोमबार अन्तिम मस्यौदा प्रतिवेदन प्राप्त गरेको थियो। तर उक्त प्रतिवेदन अन्तिम चरणमा परिवर्तन हुने वा नहुने बारेमा भने केही स्पष्ट छैन।
अनुसन्धाताहरुले चार वर्गमा परिस्थितिलाई चित्रण गरेका छन्। जसमा चमेरोबाट अर्को जनावर हुँदै मानिसमा कोरोनाभाइरस संक्रमण भएको स्थितिलाई प्रमुख रुपमा समेटिएको छ।
द्यष्मज ीबद
चिसोमा राखिएको मासुजन्य वस्तुबाट कोभिड संक्रमण हुने ख त रा रहे पनि त्यसमा त्यति बढी सम्भावना देखिएको छैन। कोभिड मानिसमा फैलिने सबैभन्दा निकटतम सम्भावना चमेरा नै रहेको अध्ययनमा भनिएको छ। तथापी, प्रतिवेदनमा चमेरामा हुने भाइरस र सार्स–कोभ–२ भाइरस बीचको उत्पत्तिको समयावधि भने धेरै दशक हुनसक्ने देखिएको छ।
प्रतिवेदनमा धेरै मिल्दोजुल्दो भाइरस सालक प्यान्गोलिनमा पनि भेटिएको उल्लेख छ, तर मिन्क पानी र जमिनमा बस्ने एक प्रकारको सरिसृप जीव र बिरालामा पनि कोभिड भाइरस संक्रमण हुने ख त रा देखिएको छ।
यी जीवजन्तुबाट पनि कोभिड फैलिन सक्ने ख’तरा बढी देखिएको प्रतिवेदनमा भनिएको छ। उक्त प्रतिवेदन डब्लूएचओको अन्तर्राष्ट्रिय विज्ञहरुले कोभिड फैलिएको उद्गमस्थल उहानको भ्रमणमा आधारित छ।
उहान मिसनको नेतृत्व गर्ने डब्लूएचओका विज्ञ पिटर बेन इम्बारेकले शुक्रबार प्रतिवेदनले अन्तिम स्वरुप पाइसकेको बताउँदै यसका केही तथ्यजाँच र अनुवादको काम भइरहेको जानकारी दिएका छन्। उनले भनेका छन्, “मेरो विचारमा केही दिनभित्रै सम्पूर्ण प्रक्रिया पूरा भइसक्ने र यसलाई सार्वजनिक गरिने छ।”
